Als er longkanker is vastgesteld, dan kan bestraling een mogelijke behandeling zijn.
Longkanker is kanker in de longen. De medische term voor longkanker is longcarcinoom. In Nederland krijgen ruim 11.000 mensen per jaar de diagnose longkanker. Bij ongeveer de helft van hen is de kanker dan al uitgezaaid.
Longen (bron:kanker.nl)
Soorten longkanker
Er zijn twee soorten longkanker. Het ligt aan de grootte van de kankercellen welke soort longkanker iemand heeft. Om dat te onderzoeken worden de kankercellen onder de microscoop bekeken.
- niet-kleincellig longkanker: De meeste mensen met longkanker hebben niet-kleincellige longkanker. Bij deze soort longkanker zijn de kankercellen even groot als de gezonde longcellen.
- kleincellig longkanker: Bij kleincellige longkanker zijn de kankercellen kleiner dan de gewone longcellen. Deze soort longkanker groeit sneller en zaait ook sneller uit dan niet-kleincellige longkanker.
- mesolthelioon (asbestkanker) en luchtpijpkanker zijn geen longkanker. Wel zit de kanker in het gebied van de longen.
Het doel van bestralen
Het doel van de bestralingsbehandeling is meestal de tumor volledig weg te krijgen. Wij noemen dat een curatieve behandeling.
De behandeling wordt vaak gecombineerd met chemotherapie. Die versterkt het effect van de radiotherapie. Over de chemotherapie en de bijwerkingen krijgt u aparte voorlichting van uw longarts.
Het doel van de bestralingsbehandeling kan ook zijn dat we de tumor proberen kleiner te maken, zodat er u minder klachten of bijwerkingen van de ziekte zullen zijn. Dit noemen we een palliatieve behandeling.
De bestralingsarts (radiotherapeut of radiotherapeut in opleiding) zal het doel van de bestraling in een eerste gesprek bespreken en ook hoe vaak er bestraald gaat worden.
Welk gebied wordt bestraald?
Het gebied dat bestraald wordt noemen we het doelgebied. Uw arts stelt het doelgebied vast. Het doelgebied hangt af van:
- de plaats van de tumor;
- de uitbreiding in de omgeving van de tumor;
- de lymfeklieren die misschien tumorcellen bevatten.
Het doelgebied is dus het deel van de long waar de tumor zit en de eventuele lymfeklieren.
Voorbereidingen op de bestraling
Een PET CT-scan en/of een CT-scan.
Om een bestralingsplan te maken is informatie nodig van een PET-scan en/of CT-scan.
We zullen ook een aantal stipjes (tatoeage-puntjes) op uw lichaam aanbrengen. Deze stipjes zijn nodig om u later op het bestralingstoestel in de juiste houding te kunnen leggen. Deze stipjes vervagen in 1 á 3 jaar.
Behandeling
Het bestralingsapparaat heet een lineaire versneller. Dit apparaat richt een bundel röntgenstralen met hoge energie op het gebied dat bestraald moet worden.
Voor de bestraling leggen de laboranten u in de goede houding. Zij gebruiken hierbij de tatoeage puntjes. Daarna verlaten de laboranten de bestralingsruimte. Eerst wordt er een controle-scan gemaakt. Als het nodig is wordt de tafel waarop u ligt nog iets verschoven, zodat u helemaal in de juiste positie ligt. Daarna wordt u bestraald. Van de bestraling voelt en ziet u niets. U hoort alleen een zoemend geluid.
Als de behandeling met chemotherapie wordt gecombineerd. Krijgt u meestal eerst de chemo (via infuus) en volgt daarna de bestraling.
Tijdens de behandeling heeft u eenmaal per week een controle-afspraak met uw radiotherapeut.
Stereotactische bestraling
ALs de tumor heel klein is bestralen we met een stereotactische techniek; een moderne bestralings-techniek waarbij er heel precies, vanuit veel richtingen, wordt bestraald. Door de grote nauwkeurigheid kan er veel straling in de tumor komen en weinig straling in het gezonde weefsel eromheen.
De behandeling bestaat dan uit 3, 5 of 8 bestralingen, 2 of 3x per week, waarbij we een hoge dosis geven. Uw arts vertelt u hoeveel bestralingen u krijgt.
Voordat de echte bestralingen beginnen heeft u soms een afspraak voor een proefbestraling. De hele behandeling wordt dan nagebootst en gecontroleerd. Alleen wordt u die keer dan niet bestraald.
Welke bijwerkingen zijn er?
Hoeveel last u krijgt van bijwerkingen, verschilt per persoon. Het is ook afhankelijk van de plaats die bestraald wordt en de dosis van de bestraling.
Na de behandeling
Afhankelijk van uw bijwerkingen zal de eerste controle op de afdeling Radiotherapie plaatsvinden. Dit is enkele weken na de laatste bestraling.
Ongeveer 3 maanden na de bestralingen zal er een controlescan gemaakt worden. Hiermee kan het effect van de behandeling bepaald worden.
Na de behandeling blijft u regelmatig onder controle bij uw radiotherapeut en uw longarts.
Meer informatie?
Er staat meer informatie op de volgende websites:
Kanker.nl : longkanker
Kanker.nl : niet-kleincellig longkanker
Kanker.nl : kleincellig longkanker
Kanker.nl : mesothelioom (asbestkanker)
De behandelend arts geeft natuurlijk ook antwoord op alle vragen.
De Voorlichting van de afdeling Radiotherapie kan U ook meer uitleg geven. Zij zijn bereikbaar via e-mail (voorlichting-radiotherapie@amc.nl)