Gok- en drugsverslaving worden vaak in een adem genoemd. Maar dat is onjuist, zo blijkt uit onderzoek van het AMC. Mensen die verslaafd zijn aan gokken hebben een verhoogd dopamine gehalte in het brein. Bij drugsverslaving wordt juist vaak verlaagde of normale dopamine gehalte gevonden in het brein.
Het AMC en het Donders Instituut in Nijmegen hebben bij mensen met en zonder gokverslaving in een PET-scan van de hersenen vastgesteld dat de dopamineproductie in het beloningsysteem in het brein (het striatum) hoger is bij gokverslaafden. De resultaten zijn 21 juli gepubliceerd in het tijdschrift Biological Psychiatry.
Dopamine
Uit dit onderzoek blijkt dat gokverslaving echt iets anders is dan verslaving aan drugs, zegt onderzoeker dr. Ruth van Holst van het AMC. Drugs zorgen direct of indirect voor verhoging in dopamine-afgifte in het brein wat een roes veroorzaakt. Bij mensen die langdurig excessief drugs gebruiken, zien we dat hun dopaminesysteem vaak minder reactief is geworden. “Gokverslaving lijkt op vele manieren op drugverslaving. Gokken kan een roes opleveren en gaat gepaard met verhoogde dopamine-afgifte in het brein. Door de overeenkomsten met drugsverslaving werd gedacht dat bij gokverslaving ook sprake is van een afgenomen functie van het dopaminesysteem in het brein. Dat is dus niet zo."
Afwijkende gedachten
Studies met Parkinsonpatiënten, die medicatie krijgen die dopamine in het brein verhoogt, lieten zien dat deze patiënten vaker gokverslaving ontwikkelden. Gokverslaving zou dus ook juist kunnen samengaan met verhoogde dopamine in het brein, zoals nu ook blijkt uit dit onderzoek van Van Holst in samenwerking met prof. Roshan Cools en dr. Guillaume Sescousse.
Het onderzoek laat duidelijk zien dat mensen met een gokverslaving een hogere dopamineproductie hebben in het striatum dan mensen zonder verslaving, zegt Van Holst, gespecialiseerd in het onderzoek naar hersenprocessen bij gedragsverslaving. “Wij zien ook dat hoe hoger de dopamineproductie in het striatum van mensen met een gokverslaving is, hoe meer afwijkende gedachten over gokken zij hebben. Het hebben van afwijkende gedachten over gokken, zoals denken dat je kunt voorspellen wanneer een gokkast gaat uitbetalen, is een bekend symptoom van gokverslaving en krijgt in de behandeling ervan veel aandacht. “
Vervolgonderzoek
“De bevinding dat gokverslaving gekenmerkt wordt door verhoogde dopamineproductie is theoretisch belangrijk omdat het aangeeft dat gokverslaving anders is dan drugsverslaving”, zegt dr. Ruth van Holst. Ze stelt dat het aantal onderzochte personen in deze eerste studie klein is en dat er vervolgonderzoek nodig is om een beter beeld te krijgen van hoe dopamine een rol speelt in het ontstaan, voorkomen en behandelen van gokverslaving.
Deze studie werd mede mogelijk gemaakt met beurzen van het NWO en James McDonnell scholar award.
Foto: AdeRussell via Foter.com / CC BY-NC-ND