Darmspoelen

Wat is darmspoelen?

Darmspoelen is een manier om kunstmatig de ontlasting op gang te brengen. Bij darmspoelen wordt water ingebracht in het laatste deel van de dikke darm, de endeldarm. Hierdoor komt het water samen met de ontlasting vrijwel gelijk weer naar buiten. Het darmspoelen wordt gedaan met een spoelkatheter. Dit is een soepele slang die voorzichtig via de anus wordt ingebracht. Darmspoelen is voor uw kind vervelend, maar niet pijnlijk. De behandelend arts bepaalt hoe vaak het darmspoelen moet plaatsvinden en met hoeveel water er gespoeld moet worden. Het darmspoelen neemt ongeveer 30 minuten in beslag. In principe dient het spoelen altijd op hetzelfde moment van de dag plaats te vinden, maar niet binnen één uur na de maaltijd.

Wat heeft u nodig bij het darmspoelen?

•  Spoelkatheter
• Blaasspuit 60 ml
• Olie
• Maatbeker gevuld met lauwwarm kraanwater
• Keukenzout*
• Emmer of bakje
• Celstofmatje, onderlegger, handdoek of luier
• Eventueel handschoenen

* Als uw kind jonger dan één jaar is, moet u zout water gebruiken. U kunt dat zelf maken door één afgestreken theelepel zout op te lossen in één kopje water (of één afgestreken eetlepel zout oplossen in één liter water).

Aandachtspunten

• Zorg voor voldoende rust tijdens het darmspoelen.
• Voer het darmspoelen op een geschikte plek in huis uit. Doe dit nooit in het bed of in de box van uw kind. U voorkomt dan dat uw kind deze plaats met de vervelende handeling kan gaan associëren.
• Zorg voor voldoende afleiding in de vorm van speeltjes, boekjes en/of muziek. Het darmspoelen neemt namelijk enige tijd in beslag.
• We raden aan dat beide ouders of verzorgers kunnen darmspoelen. Zo kunt u elkaar afwisselen en is het kind niet afhankelijk van één van de ouders of verzorgers.
• Het is normaal dat enige tijd na het spoelen soms nog wat water en/of ontlasting uit de anus kan komen.
• Wanneer uw kind spontaan ontlasting heeft, dient u toch door te gaan met darmspoelen.
• Als uw kind daar de leeftijd voor heeft, is het belangrijk om naast het darmspoelen, vezelrijke voeding te eten, voldoende te drinken en als kan voldoende te bewegen.

Mogelijke problemen

• De spoelkatheter kan niet verder opgevoerd worden in de anus. Door een harde klont ontlasting kan het voorkomen dat de katheter soms niet opgevoerd kan worden. U kunt de katheter dan iets terugtrekken, draaien en tegelijkertijd water in spuiten. Ga vervolgens verder met het inbrengen van de katheter. U mag eventueel met meer water spoelen dan gebruikelijk. Als dit niet werkt, dient u contact op te nemen met de behandelend arts. Het is niet mogelijk het water in te spuiten.
• Er kan een knik in de spoelkatheter zitten. U kunt de katheter terugtrekken totdat het weer mogelijk is om er water in te spuiten. Hierna kunt u verder gaan met het opvoeren van de katheter. Als de katheter regelmatig knikt, kan het zijn dat uw kind een dikkere/stevigere katheter nodig heeft. Neem in dat geval contact op met de kinderstoma /verpleegkundig specialist.
• Het ingespoten water loopt niet via de katheter terug. De gaatjes van de spoelkatheter kunnen verstopt zitten met ontlasting. U verwijdert de katheter uit de anus en spuit deze goed door met water uit de blaasspuit, totdat alle gaatjes weer open zijn of u gebruikt een nieuwe katheter.
• Er komt geen ontlasting terug tijdens het darmspoelen. Het kan zijn dat de ontlasting heel hoog zit en/of hard is. Soms komt de ontlasting dan later op gang. Het kan ook zijn dat de katheter verstopt zit met ontlasting. U dient de katheter uit de anus te verwijderen en deze goed met water uit de blaasspuit door te spuiten, totdat alle gaatjes weer open zijn.
• Daarnaast kan het zijn dat uw kind spontaan ontlasting heeft gehad. U dient de darmspoeling toch gewoon af te maken.
• Er zit bloed bij het water en/of de ontlasting. Het is normaal dat er na het darmspoelen soms een beetje helder bloed meekomt. Dit kan geen kwaad en kan komen door irritatie van het slijmvlies van de dikke darm. Als er sprake is van veel helder bloed, neemt u dan contact op met de huisarts of de behandelend arts.
• Uw kind spuugt, heeft diarree en verhoging. Uw kind heeft mogelijk een darminfectie, omdat er ontlasting in de darmen opgehoopt zit. Neem zo snel mogelijk contact op met de huisarts of de behandelend arts.
• Uw kind heeft problemen met de zindelijkheid. Het is bekend dat kinderen die moeten darmspoelen problemen kunnen krijgen met de zindelijkheid. U kunt hiervoor contact opnemen met de behandelend arts.

Hoe komt u aan alle benodigdheden?

De kinderstoma verpleegkundige/verpleegkundig specialist meldt u aan bij één van leveranciers van stomamaterialen. Na ontslag van uw kind uit het ziekenhuis kunt u daar zelfstandig alle benodigdheden bestellen. De stomaverpleegkundige geeft u één spoelkatheter en blaasspuit mee naar huis. Tevens informeert zij u over de te volgen bestelprocedure.