Bij 35 procent van de ouderen was tijdens de eerste coronagolf sprake van uitgestelde of afgezegde zorg bij de huisarts of in het ziekenhuis. Dat blijkt uit onderzoek van Amsterdam UMC, locatie VUmc en de VU onder ouderen naar uitgestelde en afgezegde medische zorg. De resultaten zijn vandaag gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift European Geriatric Medicine.
Voor dit onderzoek is data gebruikt van de Longitudinal Aging Study Amsterdam (LASA), een langlopende studie onder een grote groep ouderen in Nederland. Vlak na de eerste coronagolf in 2020 zijn 880 deelnemers van LASA in de leeftijd van 62 tot 102 jaar ondervraagd over hun ervaringen met medische zorg tijdens de coronatijd. Dit ging onder andere over afspraken met de huisarts en medisch specialisten. Ruim een op de drie ouderen (35%) geeft aan te maken te hebben gehad met afgezegde of uitgestelde zorg. Zorg werd twee keer zo vaak afgezegd door zorgverleners dan door ouderen zelf.
Chronische aandoeningen
Uitstel of afzeggen van geplande zorg kwam vaker voor bij ouderen met twee of meer chronische aandoeningen (multimorbiditeit) dan bij ouderen zonder chronische aandoeningen. Ouderen met multimorbiditeit hadden vaker te maken met afzeggingen door de huisarts en medisch specialisten. Ouderen zegden zelf regelmatig een gepland ziekenhuisbezoek af. Ook het mijden van zorg kwam voor: 8% van de ouderen geeft aan dat ze vanwege de corona-situatie langer hebben doorgelopen met medische of psychische klachten, zonder hulp te zoeken. Verder bleek uit het onderzoek dat ouderen met depressieve symptomen vaker de zorg meden.
Tweede en derde golf
De bevindingen van dit onderzoek passen in het beeld dat verzekeraars en zorginstellingen hebben, en wat recent in de media is verschenen: er is tijdens de pandemie veel geplande zorg afgezegd en er zijn veel minder doorverwijzingen naar medisch specialisten dan voorheen. Wat dit betekent voor de lange termijn is nog onduidelijk. De zorg kan gedeeltelijk ingehaald worden, maar tegelijkertijd kan het ook serieuze gevolgen hebben voor het functioneren van ouderen. Minder controle van ziekten door medisch specialisten zou bijvoorbeeld kunnen leiden tot een ernstiger ziektebeloop of complicaties.
Inmiddels is LASA bezig met vervolgonderzoek om te zien hoe het ouderen vergaat tijdens de tweede en derde golf van de coronapandemie.